Thema’s > Onderwijssysteem

Kinderen in Frankrijk zijn verplicht om naar school te gaan van 6 tot 16 jaar. Men onderscheidt in Frankrijk het basisonderwijs (6 tot 11 jaar), het secundaire onderwijs ( bestaat uit twee fasen, een algemene observatie-oriëntatie fase en een tweede korte of langere fase die toegang kan verschaffen tot de universiteit), het hoger beroepsonderwijs en de Universiteit. In Parijs staat de oudste universiteit de Sorbonne ( 1150).

In kwalitatief opzicht is het onderwijs in Frankrijk en Nederland goed te vergelijken, maar het hoger onderwijs in Frankrijk is heel anders gestructureerd.

Lager onderwijs
Franse kinderen volgen vijf dagen per week lager onderwijs. Woensdag is een vrije dag maar op zaterdagochtend is er school. Dit systeem staat ter discussie en wordt niet overal meer gevolgd. Sommige scholen geven nu les op woensdag- in plaats van zaterdagochtend.

Hoger onderwijs
Naast universiteiten kent Frankrijk zogeheten Grandes Ecoles. Deze militaire, technische en ambtelijke elite-opleidingen stammen uit de tijd van Napoleon. De Franse captains of industry en de ambtelijke en politieke top hebben vaak hun opleiding genoten aan een Grande Ecole.

Het hoger onderwijs wordt in Frankrijk verzorgd door ‘universités’ (universiteiten) en ‘grandes écoles’. De ‘grandes écoles’ zijn niet te vergelijken met de Nederlandse hogescholen omdat er selectieve toelatingseisen zijn: in Frankrijk is dit het beste hogere onderwijs. Je moet in het bezit zijn van tenminste een VWO-diploma, en vaak ook al enige jaren hoger onderwijs hebben gevolgd. Soms is het ook mogelijk om zeer goed bekend staande masters op postdoctoraal niveau te volgen bij de ‘grandes écoles’. Hiervoor gelden evenwel aparte selectieprocedures.

De studieduur van universitaire studies kan verschillen afhankelijk van het diploma dat je wilt halen. De universitaire studies zijn verdeeld in drie cycli. De eerste cyclus duurt twee jaar en leidt tot het diploma DEUG. De tweede cyclus levert het diploma Licence (na drie jaar, of het diploma Maîtrise (na vier jaar totaal). De derde cyclus gaat (na vijf jaar master) op postdoctoraal niveau tot aan het proefschrift.

Inmiddels is ook in Frankrijk de BaMa structuur ingevoerd die daar de naam LMD (Licence, Master, Doctorat) structuur draagt. De Licence wordt behaald na drie jaar, de Master graad na nog eens twee jaar en het Doctorat na nog eens twee tot vier jaar wetenschappelijk onderzoek en de verdediging van een proefschrift.

De beide systemen, oud en nieuw, blijven voorlopig naast elkaar bestaan.

Frankrijk kent ook een systeem van hoger beroepsonderwijs maar dat is niet helemaal te vergelijken met het Nederlandse HBO. Dit onderwijs kun je volgen in de Instituts Universitaires de Technologie (IUT), de Sections de Techniciens Superieurs (STS) of the Instituts Universitair Professionnel (IUP). Deze studies duren twee tot vier jaar. Deze opleidingen kennen verschillende toelatingseisen, gerichtheid en doorstroommogelijkheden en bieden soms specialisaties aan die in Nederland niet bestaan.

Voor alle opleidingen op hoger onderwijsniveau in Frankrijk geldt dat een baccalauréat-diploma (VWO-diploma) een toelatingsvereiste is. Met een HAVO-diploma word je niet toegelaten. Maar met een propedeuse HBO kun je wel toegelaten worden als je dossier goedgekeurd wordt.  Als afgestudeerde HBO-er kun je in een universitaire studie instromen, maar op welk niveau hangt af van de beoordeling van de universiteit en kan per studierichting verschillen.

Franse onderwijsinstellingen bepalen zelf hun toelatingsbeleid. De onderwijsinstelling beslist in alle gevallen of inpassing mogelijk is en zo ja, hoe. Er wordt gekeken naar je vakkenpakket en naar je studieresultaten. Dit geldt ook voor eventuele vrijstellingen. Informatie over de toelatingsprocedure en de waardering van je studieprestaties kun je krijgen bij de instelling waar je wilt gaan studeren.